Phân Tích Nguy Hiểm Và Khả Năng Vận Hành (HAZOP)

Phương pháp “Phân tích mối nguy hiểm và khả năng vận hành” (Hazard and Operability Analysis – HAZOP) là một phương pháp có tính hệ thống để xem xét một công trình công nghệ và các ý tưởng thiết kế của công trình đó.

Phân tích HAZOP chủ yếu được thực hiện trong giai đoạn cơ bản của dự án nhằm đủ thời gian ứng dụng kiến nghị vào dự án, HAZOP có thể được tiến hành cho nhà máy trong giai đoạn vận hành, nhưng điều này không phổ biến vì không thể ứng dụng cải biến cho nhà máy trong giai đoạn vận hành được. Tuy nhiên việc tiến hành phân tích HAZOP trong giai đoạn vận hành rất quan trọng mỗi khi có quá trình cải biến cụ thể. Trong trường hợp này cần phải xem xét cả ảnh hưởng của việc cải biến này đến tất cả các hệ thống phụ trợ liên quan.

Phân tích Nguy hiểm và Khả năng vận hành (HAZOP) giúp xác định và đánh giá các vấn đề thể hiện rủi ro cho nhân sự, thiết bị hoặc hiểu suất dự án. Nhiều team phối hợp sẽ tập trong cho từng node thiết kết của dự án trong chuỗi các workshop liên quan. Với mỗi node, các nhóm sẽ xem xét từ dẫn để đảm bảo rằng quy trình được xem xét về mọi mặt.

Mục tiêu chính của phân tích HAZOP là:

• Xác định các mối nguy hiểm liên quan đến an toàn và các vấn đề về khả năng vận hàng có thể đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của các cơ sở, nhân viên hoặc gây ra các vấn đề vận hành;
• Xác định hậu quả cho các mối nguy được xác định và các vấn đề về khả năng vận hành;
• Xác định các biện pháp bảo vệ kỹ thuật và thủ tục đã được tích hợp vào thiết kế;
• Đánh giá sự đầy đủ của các biện pháp bảo vệ kỹ thuật và thủ tục hiện có; và
• Đưa ra các khuyến nghị để loại bỏ hoặc giảm thiểu các vấn đề đã xác định và để xác định các khu vực cần được điều tra thêm.

Phương pháp HAZOP được áp dụng cho các quy trình công nghệ phức tập có đầy đủ thông tin, sơ đồ thiết kế và không thay đổi đáng kể. Lượng thông tin này cần được xác định rõ rang và dùng như là cơ sở thiết kế cho phân tích HAZOP.

Hội thảo phân tích HAZOP sẽ được chủ trì và ghi chép. Trước tiên, chủ nhiệm hội thảo sẽ trình bày phương pháp luận của workshop và xem xét quy trình và chủ ý công nghệ của bản thiết kế.

HAZOP cho phép Đội thiết kế, đội vận hành là bên thứ ba (SEN) sẽ tiến hành góp ý xây dựng nhằm xác định các nguyên nhân tìm tàng gây ảnh hưởng đến quy trình và xem xét ảnh hưởng của điều này đến vấn đề an toàn và rủi ro cháy nổ, ảnh hưởng môi trường và ảnh hưởng đến tính vận hành. Không phải tất cả các nguyên nhân xác định đều mang tính thực tế, nhưng một số nguyên nhân sẽ góp phần đáng kể trong trường hợp xảy ra hậu quả nghiêm trọng cần xem xét thêm.

Việc phân tích HAZOP được thực hiện theo quy trình phân tích gồm các bước cụ thể dưới đây:

1. Chọn phân đoạn công nghệ.
2. Mô tả ý tưởng thiết kế và các điều kiện công nghệ.
3. Lựa chọn từ dẫn HAZOP phù hợp với phân đoạn công nghệ.
4. Nhận diện các mối nguy tiềm ẩn liên quan đến công nghệ và khả năng vận hành của công trình. Các vấn đề có khả năng xảy ra trong quá trình vận hành do sự sai lệch thiết kế.
5. Xác định các nguyên nhân, hậu quả của các mối nguy đối với con người, công trình và môi trường. Đánh giá từng sự cố khi không xem xét đến các biện pháp bảo vệ hiện hữu.
6. Xác định các biện pháp bảo vệ đã được chỉ ra trong bản thiết kế để ngăn chặn, kiểm soát, giảm thiểu hoặc đối phó các tình huống khẩn cấp.
7. Đưa ra các kiến nghị nhằm loại bỏ, kiểm soát các mối nguy hiểm, giảm thiểu rủi ro.
8. Lặp lại từ bước bước 03 cho các từ khóa thích hợp tiếp theo.
9. Lặp lại toàn bộ quá trình trên cho các phân đoạn khác của hệ thống công nghệ cần làm HAZOP.

Những ghi nhận trong buổi đánh giá HAZOP được lập thành văn bản riêng cho từng phân đoạn, thể hiện đầy đủ nguyên nhân, hậu quả và các biện pháp bảo vệ đối với từng từ khóa hoặc sai lệch. Ví dụ về một bảng Từ Khóa HAZOP được trình bày chi tiết ở mục Tin Chuyên Ngành. Vui lòng truy cập để tìm hiểu thêm.

• Thông tư số 43/2010 / TT-BCT ngày 29 tháng 12 năm 2010 quy định về quản lý an toàn trong công nghiệp và thương mại
• Thông tư số 07/2016 / TT-BLDTBXH quy định về sức khỏe và an toàn lao động trong các cơ sở sản xuất và kinh doanh